محصولات فلزی در همه جا در زندگی روزمره وجود دارند، از ماشین ها و کشتی ها گرفته تا ابزار خانگی و سازه های ساختمانی. با این حال، یکی از معایب اصلی مواد فلزی این است که مستعد زنگ زدگی هستند. زنگ نه تنها ظاهر فلز را تحت تأثیر قرار می دهد، بلکه استحکام ساختاری آن را نیز ضعیف می کند و حتی باعث ایجاد خطرات ایمنی می شود. برای حل این مشکل، پرایمر ضد زنگ به یک اقدام مهم برای محافظت از سطوح فلزی تبدیل شده است.
بنابراین، چگونه باید هنگام استفاده عمل کنیمپرایمر ضد زنگ? آیا مناطق زنگ زده نیاز به تمیز کردن دارند؟ در این مقاله به طور مفصل در مورد استفاده از پرایمر ضد زنگ و الزامات خاص آن در هنگام برخورد با فلز زنگ زده صحبت خواهد شد.
نقش پرایمر ضد زنگ چیست؟
پرایمر ضد زنگ یک ماده پوششی است که روی سطوح فلزی استفاده می شود. یک لایه محافظ متراکم بر روی سطح فلز تشکیل می دهد تا از نفوذ اکسیژن، رطوبت و سایر مواد خورنده جلوگیری کند و در نتیجه فرآیند اکسیداسیون فلز را به تاخیر بیاندازد یا از آن جلوگیری کند. آستر ضد زنگ همچنین می تواند چسبندگی پوشش های بعدی (مانند روکش های رویی) را افزایش دهد، خطر پوسته شدن و ترک خوردن را کاهش دهد و طول عمر سیستم پوشش کلی را افزایش دهد.
علاوه بر این، برخی از پرایمرهای ضد زنگ حاوی مواد ضد زنگ ویژه ای هستند که از طریق واکنش های شیمیایی، فعالیت مواد خورنده را خنثی یا مهار می کنند و در نتیجه محافظت ضد زنگ اضافی را ایجاد می کنند.
انواع پرایمرهای ضد زنگ کدامند؟
قبل از بحث در مورد استفاده ازپرایمرهای ضد زنگ، لازم است چندین نوع پرایمرهای رایج ضد زنگ در بازار را بشناسید:
1. پرایمر ضد زنگ آلکیدی:این آستر تسطیح خوب و چسبندگی قوی دارد و برای سطوح فلزی داخلی و خارجی مناسب است. هزینه نسبتاً پایینی دارد، اما عملکرد ضد زنگ آن نسبتاً محدود است و برای نیازهای خفیف ضد زنگ مناسب است.
2. پرایمر ضد زنگ اپوکسی:پرایمرهای اپوکسی به دلیل چسبندگی عالی و مقاومت شیمیایی خود شناخته شده اند و برای سطوح فلزی که نیاز به حفاظت در برابر خوردگی با شدت بالا دارند، مانند محیط های دریایی و تاسیسات صنعتی مناسب هستند.
3. پرایمر غنی از روی:پرایمر غنی از روی حاوی محتوای بالایی از پودر روی است که می تواند محافظت کاتدی ایجاد کند و اثرات ضد خوردگی عالی بر روی فلزاتی مانند فولاد دارد. به طور گسترده در زمینه های ضد خوردگی سنگین مانند پل ها و کشتی ها استفاده می شود.
4. پرایمر فسفات:عمدتا برای پیش تصفیه سطح فلز استفاده می شود، که می تواند به طور موثر چسبندگی پوشش را افزایش دهد و از اکسیداسیون فلز جلوگیری کند. برای پیش تصفیه قبل از آبکاری یا رنگ آمیزی مناسب است.
چگونه از پرایمر ضد زنگ استفاده کنیم؟
برای اطمینان از بهترین اثر پرایمر ضد زنگ، روش استفاده صحیح ضروری است. مراحل کلی استفاده از پرایمر ضد زنگ به شرح زیر است:
سطح فلز را تمیز کنید
قبل از استفاده از پرایمر ضد زنگ، سطح فلز باید کاملا تمیز شود. این مرحله شامل از بین بردن زنگ زدگی، گریس، گرد و غبار و سایر آلودگی های روی سطح است. یک سطح فلزی تمیز می تواند چسبندگی خوب بین پرایمر و فلز را تضمین کند و اثر ضد زنگ را افزایش دهد.
● زنگ زدگی را از بین ببرید:از ابزارهایی مانند برس های سیمی، کاغذ سنباده یا آسیاب های زاویه ای برای تمیز کردن زنگ های سست روی سطح فلز استفاده کنید. اگر زنگ جدیتر باشد، میتوان از زنگزدنهای شیمیایی برای از بین بردن زنگ استفاده کرد.
● چربی را پاک کنید:چربی و کثیفی روی سطح فلز بر چسبندگی پرایمر تأثیر می گذارد. برای تمیز کردن و اطمینان از عاری بودن سطح، استفاده از پاک کننده های صنعتی یا چربی زدا توصیه می شود.
● پاک کردن:سطح فلزی تمیز شده باید با یک پارچه تمیز یا دمنده هوا پاک شود یا خشک شود تا از خشک و بدون گرد و غبار بودن سطح اطمینان حاصل شود.
درمان سطحی
برای سطوح فلزی که در معرض محیط های خشن قرار دارند، ممکن است به عملیات سطحی بیشتر مانند سندبلاست یا فسفاته زدن برای افزایش چسبندگی پرایمر ضد زنگ نیاز باشد.
● سندبلاست:سندبلاست می تواند به طور موثری رسوب اکسید و زنگ روی سطح را از بین ببرد و زبری متوسطی را روی سطح فلز ایجاد کند تا چسبندگی پرایمر را افزایش دهد.
● فسفاته کردن:فسفاته کردن چسبندگی پرایمر را افزایش می دهد و با تشکیل یک لایه فسفات بر روی سطح فلز، محافظت بیشتری در برابر زنگ زدگی ایجاد می کند.
پرایمر مخلوط کننده ضد زنگ
قبل از شروع رنگ آمیزی، آستر ضد زنگ را با توجه به الزامات دفترچه راهنمای محصول با غلظت مناسب مخلوط کنید. برخی از پرایمرها برای اطمینان از عملکرد بهینه خود نیاز به افزودن عوامل پخت یا تینر دارند.
● استفاده از عامل پخت:اگر از پرایمر ضد زنگ دو جزئی (مانند پرایمر اپوکسی) استفاده می شود، باید ماده پخت را به نسبت اضافه کرد و قبل از استفاده به طور یکنواخت هم زد.
● انتخاب نازکتر:هنگام استفاده از تجهیزات اسپری برای اعمال، ممکن است لازم باشد مقدار مناسبی تینر برای تنظیم ویسکوزیته پرایمر و اطمینان از پاشش یکنواخت اضافه کنید.
کاربرد پرایمر
پس از آماده شدن سطح فلز، می توانید شروع به استفاده از پرایمر ضد زنگ کنید. هنگام اعمال، مطمئن شوید که پرایمر سطح فلز را به طور یکنواخت بپوشاند تا از فقدان یا نازک شدن پوشش جلوگیری شود.
● برنامه دستی:هنگام استفاده از قلم مو یا غلتک برای اجرا، به یکنواختی هر ضربه قلم مو توجه کنید تا از رد برس و تجمع رنگ جلوگیری کنید.
● سمپاشی:هنگام استفاده از تجهیزات اسپری، فشار و اندازه نازل تفنگ اسپری را برای اطمینان از پاشش یکنواخت تنظیم کنید. اگر سطح دارای اشکال هندسی پیچیده است، می توانید چندین بار اسپری کنید تا از پوشش کامل اطمینان حاصل کنید.
● ضخامت پوشش:ضخامت پوشش برای اثر ضد زنگ بسیار مهم است. توصیه می شود ضخامت هر لایه را طبق توصیه های مندرج در دفترچه راهنمای محصول کنترل کنید. به طور کلی ضخامت پوشش آستر ضد زنگ باید به 50-100 میکرون برسد.
خشک کردن و پخت
پس از استفاده از پرایمر ضد زنگ، باید در شرایط مناسب خشک و عمل آوری شود. زمان خشک شدن به دمای محیط، رطوبت و نوع و فرمول پرایمر بستگی دارد.
● خشک کردن طبیعی:بیشترپرایمرهای ضد زنگاز چند ساعت تا چند روز در دمای اتاق طول بکشد تا کاملا خشک و درمان شود. در این مدت باید از تماس با رطوبت و گرد و غبار خودداری شود.
● خشک کردن اجباری:در کاربردهای صنعتی، ممکن است استفاده از تجهیزات خشک کن برای تسریع فرآیند خشک کردن پرایمر ضروری باشد. لطفا توجه داشته باشید که درجه حرارت نباید خیلی بالا باشد تا تاثیری بر چسبندگی و اثر ضد زنگ پرایمر نداشته باشد.
اعمال پوشش رویی
پس از خشک شدن پرایمر، پوشش رویی را می توان در صورت نیاز اعمال کرد. پوشش رویی نه تنها زیبایی سطح فلز را بهبود می بخشد، بلکه محافظت بیشتری برای آستر ایجاد می کند.
● انتخاب روکش:انتخاب لایه رویی باید با پرایمر مطابقت داشته باشد تا از سازگاری خوب بین این دو اطمینان حاصل شود. روکش های پرکاربرد شامل رنگ پلی اورتان، رنگ اکریلیک و غیره است.
● استفاده از روکش:مشابه پرایمر، پوشش رویی نیز باید به طور یکنواخت اعمال شود تا از فقدان آثار پوشش و قلم مو جلوگیری شود تا از زیبایی و عملکرد محافظتی پوشش کلی اطمینان حاصل شود.
آیا منطقه زنگ زده نیاز به تمیز کردن دارد؟
این یکی از رایج ترین سوالاتی است که بسیاری از افراد هنگام استفاده از پرایمر ضد زنگ می پرسند. پاسخ این است که بله، منطقه زنگ زده باید تمیز شود. این نه تنها برای اطمینان از چسبندگی پرایمر، بلکه برای جلوگیری از ادامه گسترش زنگ زیر پوشش است.
چرا زنگ زدگی را تمیز کنید؟
سطح فلز زنگ زده معمولاً شل و متخلخل است که نمی تواند چسبندگی کافی را ایجاد کند. اگر زنگ زدگی پاک نشود، آستر ضد زنگ نمی تواند پیوند محکمی با فلز ایجاد کند و پوشش به راحتی کنده شده و اثر محافظتی خود را از دست می دهد. علاوه بر این، زنگ اغلب با فرآیند اکسیداسیون همراه است. اگر حذف نشود، واکنش اکسیداسیون ادامه می یابد و باعث می شود فلز زیر پوشش همچنان به خوردگی ادامه دهد.
چگونه زنگ زدگی را تمیز کنیم؟
● حذف مکانیکی:از یک برس سیمی، کاغذ سنباده یا ابزار برقی استفاده کنید تا به صورت دستی یا مکانیکی لایه زنگ زدگی را جدا کنید تا سطح فلز براق نمایان شود.
● حذف مواد شیمیایی:برای زنگ زدگی که به سختی از بین می رود، می توانید از زنگ زدای شیمیایی استفاده کنید، آن را روی سطح زنگ زده بمالید، صبر کنید تا واکنش نشان دهد و سپس آن را با آب بشویید.
● سندبلاست:برای سطوح وسیعی از سطوح زنگزده، سندبلاست روشی کارآمد است که میتواند به سرعت زنگزدگی را از بین ببرد و زبری متوسطی برای چسبندگی پرایمر ایجاد کند.
خلاصه
استفاده صحیح از پرایمر ضد زنگ برای محافظت طولانی مدت سطوح فلزی ضروری است. قبل از استفاده از پرایمر ضد زنگ، تمیز کردن مناطق زنگ زده یک مرحله ضروری است. فقط به این ترتیب می توان پرایمر را به طور موثر چسباند و ضد زنگ زد. چه با روش های مکانیکی، شیمیایی یا سندبلاست، حذف کامل زنگ یک گام کلیدی برای اطمینان از بهترین اثر پرایمر ضد زنگ است.
پیروی از روند ساخت و ساز صحیح و انتخاب منطقی پرایمر ضد زنگ مناسب می تواند طول عمر محصولات فلزی را به حداکثر برساند و پایداری و ایمنی آنها را در محیط های مختلف تضمین کند.